Η ρίκνωση της παλαμιαίας απονευρώσεως (ή νόσος του Dupuytren) είναι σύνθετη νόσος του δέρματος και της υποκείμενης παλαμιαίας απονευρώσεως του χεριού, η οποία προκαλεί συρρίκνωση των ιστών και περιορισμό στις κινήσεις των δακτύλων. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις σχηματίζεται χορδή κάτω από το δέρμα που εκτείνεται από την παλάμη ως τα δάκτυλα, κάμπτει τα δάκτυλα και εμποδίζει την έκταση τους. Οι υποκείμενοι καμπτήρες τένοντες δεν επηρεάζονται από την παθολογία. Μερικές φορές η νόσος εμφανίζεται και σε άλλα μέρη του σώματος μας όπως στις κεφαλές των μεταταρσίων και το πέλμα του άκρου ποδός καθώς στα άρρενα γεννητικά όργανα.
Αιτιολογία
Η αιτιολογία της νόσου είναι άγνωστη. Είναι πιο συχνή στους άνδρες απ’ ότι στις γυναίκες και κυρίως αρχίζει να εμφανίζεται μετά την ηλικία των 40 ετών. Δυνατόν να εμφανιστεί σε άλλα μέλη της ίδιας οικογένειας. Προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη των βαρύτερων μορφών της νόσου είναι:
– Εμφάνιση της νόσου σε νεαρά ηλικία
– Συμμετοχή στη νόσο και άλλων σημείων του σώματος εκτός από τις παλάμες.
– Ιστορικό κατανάλωσης οινοπνεύματος που έχει επηρεάσει τη λειτουργία του ήπατος.
– Λήψη φαρμάκων, κυρίως αντιεπιληπτικών.
Τραυματισμοί της παλάμης δεν συνδέονται άμεσα με την αιτία εμφανίσεως της παθολογίας, είναι δυνατόν όμως να αποτελέσει επιταχυντικό παράγοντα στην εξέλιξη.
Συμπτώματα – Διάγνωση
Η νόσος συνήθως εμφανίζεται σαν μια μικρή διόγκωση ή συρρίκνωση του δέρματος στη παλάμη και ιδιαίτερα στην απώτερη πτυχή της, στη βάση του παραμέσου ή του μικρού ή του μέσου δακτύλου. Η εντόπιση στον δείκτη και στον αντίχειρα είναι σπανιότερη. Στη συνέχεια αναπτύσσεται χορδή από την παλάμη στα δάκτυλα με αποτέλεσμα τον περιορισμό της εκτάσεως. Σε βαριές καταστάσεις η συρρίκνωση του δακτύλου στην παλάμη εμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες, όπως χειραψία, πλύσιμο των χεριών, τοποθετήση των χεριών στις τσέπες, τοποθέτηση γαντιών κ.λο.π.
Τα στάδια εξελίξεως της νόσου είναι:
– Αρχική συνήθης εντόπιση στην παλάμη στη βάση του παραμέσου ή του μικρού δακτύλου.
– Το ογκίδιο, η συρρίκνωση του δέρματος παραμένει για μήνες ή ακόμη και χρόνια, πριν αρχίσει να αναπτύσσεται η χορδή.
– Εγκαθίστανται μόνιμη αδυναμία εκτάσεως ενός ή περισσοτέρων δακτύλων.
– Είναι δυνατόν να εμφανιστεί νόσος και στα δύο χέρια.
Θεραπεία
Η θεραπεία της νόσου είναι χειρουργική αν και η πιθανότητα υποτροπής είναι υπαρκτή. Ο σκοπός της χειρουργικής θεραπείας είναι η αποκατάσταση του ευθειασμού των δακτύλων για την καλύτερη χρήση του χεριού. Θα πρέπει να τονιστεί ότι αφαίρεση της παθολογίας σε πρώιμα στάδια είναι προτιμότερη για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον αποφεύγεται μόνιμη δυσκαμψία των αρθρώσεων η οποία αποκαθίσταται δύσκολα. Δεύτερον, ο εγκλωβισμός των δακτυλικών νεύρων – των νεύρων δηλαδή που παρέχουν αίσθηση στα δάκτυλα – στον συρρικνωτικό ιστό, καθιστά την αποκατάσταση εξαιρετικά δύσκολη και επικίνδυνη διαδικασία. Δεν είναι τυχαίο που οι παλαιότεροι χειρούργοι χεριού ονόμαζαν την χειρουργική της νόσου του Dupuytren ως “χειρουργική παρασκευή των δακτυλικών νεύρων”. Ωστόσο η χρήση των μεγεθυντικών φακών (Loopers) παρέχει τις μέγιστες δυνατότητες για την αφαίρεση όσο το δυνατόν περισσότερου παθολογικού ιστού με τις λιγότερες πιθανότητες κακώσεων στα ευγενή μόρια. Σε παραμελημένες καταστάσεις, ο πλήρης ευθειασμός του ή των δακτύλων δεν είναι πάντα εφικτός. Άλλοτε κρίνεται αναγκαία η αρθρόδεση της φαλαγγοφαλαγγικής αρθρώσεως του δαχτύλου καθώς η επάνοδος της λειτουργίας της είναι επισφαλής. Σπανιότερα ο ακρωτηριασμός του πάσχοντος δακτύλου αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη λύση για την επάνοδο της λειτουργικότητας του πάσχοντος χεριού.
Διεγχειρητικά, επιδιώκεται η πρωτοπαθής σύγκληση του τραύματος χρησιμοποιώντας ειδικές τεχνικές (πλαστικές δέρματος, δερματικά μοσχεύματα) αν και είναι πιθανή η επιλογή της επούλωσης κατά δεύτερο σκοπό (τεχνική Mc-Cash). Έχει σημασία να γνωρίζετε επίσης ότι χορδή μετά την χειρουργική αφαίρεση είναι δυνατόν να εμφανιστεί στο ίδιο και σε άλλο σημείο της παλάμης. Η επιλογή του χρόνου χειρουργικής θεραπείας, καθώς και η τεχνική που θα ακολουθηθεί, θα αποφασιστεί από τον θεράποντα ιατρό σας, εξειδικευμένο χειρουργό του άνω άκρο.